Expected Credit Loss (ECL) สำหรับบริษัทบริหารสินทรัพย์ ตามแนวทาง POCI ใน TFRS 9 คืออะไร?

Expected Credit Loss (ECL) คือ การประเมินมูลค่าผลขาดทุนด้านเครดิตที่คาดว่าจะเกิดขึ้นจากสินทรัพย์ทางการเงิน ตามแนวทางของมาตรฐานรายงานทางการเงิน TFRS 9 ซึ่งเน้นการตั้งสำรองแบบเชิงรุก (forward-looking) เพื่อสะท้อนความเสี่ยงด้านเครดิตตั้งแต่วันแรกที่รับรู้รายการ

สำหรับ บริษัทบริหารสินทรัพย์ (Asset Management Company) ซึ่งมีลักษณะเฉพาะคือการลงทุนในสินทรัพย์ด้อยคุณภาพ เช่น NPLs (Non-Performing Loans) หรือสินเชื่อที่ผิดนัดชำระแล้ว แนวทางการประเมิน ECL จึงแตกต่างจากกิจการทั่วไป โดยไม่ใช้หลักการ General Approach แต่จะใช้แนวทางของ POCI Approach (Purchased or Originated Credit-Impaired Approach) ซึ่งเป็นวิธีการเฉพาะสำหรับสินทรัพย์ที่มีการด้อยค่าด้านเครดิตอยู่แล้ว ณ วันที่ซื้อหรือเริ่มต้นรายการ

POCI คืออะไร? เข้าใจสินทรัพย์ NPL

โดยทั่วไป สินทรัพย์ทางการเงิน เช่น การปล่อยสินเชื่อ จะเริ่มจากลูกหนี้ที่ยังไม่ผิดนัดชำระ แต่สำหรับ POCI Assets (Purchased or Originated Credit-Impaired Assets) เป็นสินทรัพย์ที่มีความเสี่ยงด้านเครดิตสูงตั้งแต่เริ่มรับรู้ เช่น NPLs (Non-Performing Loans) ที่บริษัทบริหารสินทรัพย์ (AMC) ซื้อจากธนาคาร ซึ่งลูกหนี้มักมีประวัติผิดนัดชำระหรือมีปัญหาทางการเงินรุนแรงตั้งแต่ต้น

บริษัทบริหารสินทรัพย์มีรูปแบบธุรกิจเฉพาะที่มุ่งเน้นการลงทุนในสินทรัพย์ด้อยคุณภาพ โดยซื้อหนี้เสียในราคาต่ำ แล้วสร้างผลตอบแทนจากการเจรจา ปรับโครงสร้างหนี้ หรือเรียกเก็บคืนบางส่วนให้มากกว่าต้นทุนที่จ่ายไป สะท้อนรูปแบบธุรกิจที่เน้นการบริหารจัดการความเสี่ยงของสินทรัพย์ด้อยคุณภาพโดยตรง

การซื้อ NPL จากธนาคารหรือสถาบันการเงินของ AMC ถือเป็นธุรกรรมที่ให้ประโยชน์กับทุกฝ่าย:

ธนาคาร ได้ลดภาระจากหนี้เสียและได้รับเงินคืนบางส่วน
บริษัทบริหารสินทรัพย์ มีโอกาสทำกำไรจากการบริหารหนี้
ลูกหนี้ ได้รับโอกาสในการปรับโครงสร้างหนี้และจ่ายหนี้ในมูลค่าที่ลดลง ซึ่งความยืดหยุ่นนี้จะขึ้นอยู่กับต้นทุนที่ AMC ใช้ในการซื้อหนี้

ทำไมบริษัทบริหารสินทรัพย์จึงต้องประเมิน ECL?

สินทรัพย์ทางการเงินที่อยู่ในความดูแลของบริษัทบริหารสินทรัพย์ (Asset Management Company: AMC) ส่วนใหญ่เป็น สินทรัพย์ที่มีความเสี่ยงด้านเครดิตในระดับสูง เช่น หนี้ที่ผิดนัดชำระ หรือหนี้ที่มีข้อบ่งชี้ชัดเจนถึงความเสี่ยงที่จะไม่ได้รับชำระเงินต้นหรือดอกเบี้ยครบถ้วนตั้งแต่แรกที่รับรู้รายการ บริษัทบริหารสินทรัพย์จึงต้องประเมินผลขาดทุนด้านเครดิตที่คาดว่าจะเกิดขึ้น (Expected Credit Loss: ECL) เพื่อให้มูลค่าสินทรัพย์สะท้อนความเสี่ยงด้านเครดิตที่แท้จริงในงบการเงิน

ในอดีต หลายบริษัท AMC ต้องเผชิญกับความเสียหายทางธุรกิจจากการ ติดตามหนี้คืนไม่สำเร็จ หลังจากซื้อหนี้มาจากธนาคารหรือสถาบันการเงินอื่น การประเมิน ECL จึงมีบทบาทสำคัญในการ:

ป้องกันการรับรู้ความเสียหายล่าช้าเกินไป
สะท้อนความเสี่ยงด้านเครดิตที่แท้จริงในงบการเงิน
วางแผนบริหารความเสี่ยงและตั้งสำรองได้อย่างเหมาะสม

มาตรฐานการรายงานทางการเงิน TFRS 9 ที่กำหนดให้กิจการที่มีส่วนได้เสียสาธารณะ: PAE ที่อยู่ภายใต้ชุดมาตรฐานฉบับเต็ม ต้องประเมิน ECL เพื่อให้สามารถรับรู้ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตได้อย่างทันท่วงที โดยมาตรฐานมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2563 เป็นต้นมา

ข้อแตกต่างระหว่าง ECL สำหรับ POCI และสินทรัพย์อื่น

ตามหลักของ TFRS 9 การประเมิน Expected Credit Loss (ECL) สำหรับสินทรัพย์ทางการเงินทั่วไป เช่น เงินกู้ยืม หรือตราสารหนี้ที่ยังไม่ผิดนัด จะใช้แนวทาง General Approach ที่มีการจัดระดับความเสี่ยง ได้แก่ Stage 1, 2 และ 3 โดยพิจารณาการเปลี่ยนแปลงความเสี่ยงทางด้านด้านเครดิตของสินทรัพย์

อย่างไรก็ตาม สำหรับ POCI Assets (Purchased or Originated Credit-Impaired Assets) ซึ่งเป็นสินทรัพย์ที่มีการด้อยค่าทางด้านเครดิตตั้งแต่ต้น จะมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างออกไป ได้แก่:

ไม่ใช้แนวทางแบ่ง Stage แบบทั่วไป เพราะถือว่ามีความเสี่ยงสูงตั้งแต่วันแรก
ใช้ Credit-adjusted Effective Interest Rate (CEIR) เป็นอัตราดอกเบี้ยที่รับรู้รายได้ เพื่อสะท้อนผลกระทบด้านเครดิตในการคำนวณดอกเบี้ยรับ
การประเมินมูลค่า ECL มุ่งเน้นที่ “กระแสเงินสดรับที่คาดว่าจะได้รับจริง” (Recoverable Amount) แทนที่จะใช้มูลค่าตามสัญญา

ABS รับประเมินผลขาดทุนด้านเครดิตที่คาดว่าจะเกิดขึ้น (ECL) สำหรับบริษัทบริหารสินทรัพย์ ตามหลักเกณฑ์ POCI ของ TFRS 9

บริษัท ABS เชี่ยวชาญในการออกแบบ พัฒนา และสอบทานแบบจำลองการประเมิน Expected Credit Loss (ECL) สำหรับธุรกิจปล่อยสินเชื่อโดยเฉพาะ ภายใต้หลักเกณฑ์ของ TFRS 9 – POCI Approach

บริการของเราครอบคลุมตั้งแต่: